Quran

**Doğru cavab: A) Musa (ə)** ### **İzah:** Qurani-Kərimdə adı ən çox çəkilən peyğəmbər **Hz. Musa (ə)**-dır. Onun adı **136 dəfə** qeyd olunmuşdur[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://tehsil.com.az/peygember-adlari/?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "1"). Hz. Musa (ə) **Firona qarşı mübarizəsi**, **Bəni İsrailin Misirdən çıxışı** və **Tövratın verilməsi** ilə tanınır. 📖 **Əl-Bəqərə 87:** "Biz Musaya Kitabı verdik və ondan sonra ardıcıl peyğəmbərlər göndərdik..." 📖 **Əl-Əraf 104:** "Musa dedi: Ey Firon! Mən aləmlərin Rəbbi tərəfindən göndərilmiş bir elçiyəm." Digər peyğəmbərlərin Quranda çəkilmə sayı: ✅ **İbrahim (ə)** – 69 dəfə ✅ **İsa (ə)** – 25 dəfə ✅ **Məhəmməd (s)** – 4 dəfə

Qurani-Kərimdə **114 surə var. ### **İzah:** 📖 **Quranın surələri** – Hər biri fərqli mövzulara toxunan və müxtəlif uzunluqda olan 114 surə vardır. 📍 **Məkkə və Mədinə surələri** – Surələr iki yerə bölünür: - **Məkkə surələri** – Peyğəmbərin (s) Məkkə dövründə nazil olan surələr. - **Mədinə surələri** – Hicrətdən sonra Mədinədə nazil olan surələr. 📚 **Ən uzun və ən qısa surələr:** - **Ən uzun surə:** Bəqərə surəsi (**286 ayə**) - **Ən qısa surə:** Kövsər surəsi (**3 ayə**)

Qurani-Kərimin **ən uzun ayəsi** **Bəqərə surəsinin 282-ci ayəsidir**. ### **İzah:** 📖 **Bəqərə, 282-ci ayə** – Bu ayə **borc və maliyyə məsələləri** ilə bağlıdır. Ayədə **borc alarkən yazılı şəkildə qeyd edilməsi, şahidlərin olması və ədalətli davranışın vacibliyi** vurğulanır. 📍 **Ayənin uzunluğu** – Bu ayə **Quranın bir səhifəsini əhatə edən** yeganə ayədir. İçərisində **maliyyə etikası, hüquq və ədalət prinsipləri** geniş şəkildə izah edilir. 📚 **Əhəmiyyəti** – İslamda **maddi münasibətlərin düzgün qurulması** üçün mühüm bir ayədir. Borc alan və verən şəxslərin **haqq və vəzifələri** bu ayədə açıqlanır. Bu ayə **İslam hüququnda maliyyə məsələlərinin əsas prinsiplərini** müəyyən edir və **ədalətli iqtisadi sistemin qurulmasına töhfə verir**.

Qurani-Kərimdə 15 səcdə ayəsi vardır. Yəni insan o 15 ayəni oxuyarkən və ya dərhal Allahın əzəməti və böyüklüyü qarşısında səcdə etməlidir. Bu 15 ayənin dördünün səcdəsi vacib,qalan on birinin səcdəsi müstəhəbbdir.Səcdə ayələri aşağıdakılardır. Səcdəsi vacib olanlar: 1. 21-ci cüz, «Səcdə» surəsi, 15-ci ayə 2. 24-cü cüz, «Fusillət» surəsi, 37-ci ayə 3.27-ci cüz, «Nəcm» surəsi, son ayə. 4. 30-cu cüz, «Ələq» surəsi, son ayə Səcdəsi müstəhəbb olanlar: 1. 9-cu cüz, «Ə`raf» surəsi, son ayə 2. 123-cü cüz, «Rə`d» surəsi, 15-ci ayə 3. 14-cü cüz, «Nəhi» surəsi, 49-cu ayə 4. 15-ci cüz, «İsra» surəsi, 107-ci ayə 5. 16-cı cüz, «Məryəm» surəsi, 88-ci ayə 6. 17-ci cüz, «Həcc» surəsi, 18-ci ayə 7. 17-ci cüz, «Həcc» surəsi, 77-ci ayə 8. 18-ci cüz, «Furqan» surəsi, 60-cı ayə 9. 19-cu cüz, «Nəml» surəsi, 25-ci ayə 10. 23-cü cüz, «Sad» surəsi, 24-cü ayə 11. 30-cu cüz, «İnşiqaq» surəsi, 21-ci ayə..

Əziz Peyğəmbərimiz Məhəmməd (s) **Qədir-Xumda İmam Əlinin (ə) vilayətini elan etməsəydi**, onun risaləti sual altına gedəcəkdi. ### **İzah:** 📖 **Qurani-Kərimdə, Maidə surəsi, 67-ci ayədə** Allah buyurur: *"Ey Peyğəmbər! Rəbbindən sənə nazil ediləni çatdır. Əgər bunu etməsən, risalətini yerinə yetirməmiş olarsan..."* 📍 **Bu ayə Qədir-Xum hadisəsi ilə bağlı nazil olmuşdur**. Allah Təala **İmam Əlinin (ə) vilayətini elan etməyi Peyğəmbərin (s) risalətinin tamamlanması üçün şərt qoymuşdur**. 📚 **Mənbə:** 📖 **Şeyx Müfid – "Əl-İrşad"** 📖 **Allame Məclisi – "Biharül-Ənvar"** 📖 **İbn Şəhr Aşub – "Mənaqib Əbi Talib"** Bu hadisə **İslam tarixində mühüm dönüş nöqtəsi olmuş və Əhli-Beytin (ə) imamətinin təsdiqi kimi qəbul edilmişdir**.

Allah Rəsulu (s) **Səqəleyn hədisində** iki mühüm əmanəti ümmətinə təqdim etmişdir: 📖 **Siqli Əkbər (Böyük Əmanət)** – **Qurani-Kərim** 📖 **Siqli Əsğər (Kiçik Əmanət)** – **Əhli-Beyt (ə)** ### **İzah:** Peyğəmbər (s) buyurmuşdur: *"Mən sizin aranızda iki ağır əmanət qoyuram: biri Allahın Kitabı (Quran), digəri isə mənim Əhli-Beytimdir. Siz onlara sarıldığınız müddətcə əsla azğınlığa düşməyəcəksiniz."* 📍 **Siqli Əkbər – Quran** - **İslamın əsas mənbəyi** və **hidayət kitabıdır**. - **Əhli-Beyt (ə) Quranın təfsirçiləri və qoruyucularıdır**. 📍 **Siqli Əsğər – Əhli-Beyt (ə)** - **Peyğəmbərin (s) pak nəslidir** və **İslamın doğru yolunu göstərən rəhbərlərdir**. - **Quranın izahı və tətbiqi onların vasitəsilə tam şəkildə anlaşılır**. 📚 **Mənbə:** 📖 **Şeyx Müfid – "Əl-İrşad"** 📖 **Allame Məclisi – "Biharül-Ənvar"** 📖 **İbn Şəhr Aşub – "Mənaqib Əbi Talib"** Bu hədis **İslamın iki əsas sütununu – Quranı və Əhli-Beyti (ə) qorumağın vacibliyini vurğulayır**.

📖 **Cavab:** Qurani-Kərimdə ən üstün gecə sayılan **Qədr gecəsi** Ramazan ayına aiddir. 📜 **İzah:** - **Qədr gecəsi Qurani-Kərimin nazil olduğu gecədir** və **min aydan daha xeyirli olduğu bildirilmişdir**. - **İslam mənbələrinə görə, Qədr gecəsi Ramazan ayının son 10 günündə, xüsusilə 19, 21 və 23-cü gecələrdə axtarılır**. - **Sünni mənbələrdə isə Ramazan ayının 27-ci gecəsi daha çox ehtimal edilir**. 📜 **Uyğun ayə:** _"Həqiqətən, Biz onu (Quranı) Qədr gecəsi nazil etdik."_ (**Qədr surəsi, 1**) 📜 **Təhlil:** Qədr gecəsi **müsəlmanlar üçün ən mübarək gecədir və bu gecədə edilən ibadətlərin savabı çox böyükdür**.

📖 **Cavab:** Qurani-Kərimdə **ər-Rəhman** surəsində **"فَبِأَيِّ آلَاءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ"** ayəsi **31 dəfə** təkrar olunmuşdur. 📜 **İzah:** - **Bu ayə "Rəbbinizin hansı nemətlərini yalan saya bilərsiniz?" mənasını verir**. - **Ər-Rəhman surəsi Allahın nemətlərini və mərhəmətini vurğulayan surələrdən biridir**. - **Ayənin təkrarı, insanlara Allahın nemətlərini dərk etməyi və şükür etməyi xatırladır**.

📖 **Doğru cavab:** **B) Tariq surəsi** 📜 **İzah:** - **Tariq surəsi 17 ayədən ibarətdir**. - **Müsəlmanlara vacib olan gündəlik namazların rükət sayı da 17-dir** (Sübh - 2, Zöhr - 4, Əsr - 4, Məğrib - 3, İşa - 4). - **Bu surə Allahın qüdrətini və insanın yaradılışını vurğulayan mühüm surələrdən biridir**.