Əhli-beyt

Doğru cavab **B) Kumeyl duasıdır. Kumeyl ibn Ziyad, İmam Əlinin (ə) yaxın səhabələrindən biri idi və ona aid edilən məşhur dua **Dua Kumeyl**dir. Bu dua, İmam Əli (ə) tərəfindən Kumeyl ibn Ziyada öyrədilmişdir və dərin mənəvi və irfani məzmun daşıyır. Dua Kumeyl, Allahın gözəl adlarını və sifətlərini zikr edərək, Ondan bağışlanma, mərhəmət və hidayət istəməyə yönəlmişdir. Bu dua, insanın Allah qarşısında acizliyini və Ona olan ehtiyacını ifadə edir. Dua Kumeyl, xüsusilə **cümə axşamı gecələri** oxunması tövsiyə edilən dualardan biridir və İslam dünyasında geniş yayılmışdır. İmam Əli (ə) bu duanı Kumeyl ibn Ziyada öyrədərkən ona bildirmişdi ki, bu dua insanın günahlarının bağışlanmasına, ruzisinin artmasına və düşmənlərin şərindən qorunmasına səbəb ola bilər. Dua Kumeyl, Allahın mərhəmətinə sığınmaq və Ona yaxınlaşmaq üçün ən təsirli dualardan biri hesab edilir.

Həbib ibn Müzahir, İmam Əlinin (ə) səhabələrindən biri və İmam Hüseynin (ə) sadiq dostu idi. O, Kufədə yaşayırdı və İmam Hüseynə (ə) beyət edənlərdən biri idi. Kərbəla döyüşü yaxınlaşanda, İmam Hüseyn (ə) ona məktub göndərərək köməyə çağırdı. Həbib, Kufədəki çətin şəraitə baxmayaraq, İmam Hüseynin (ə) yanına getməyə müvəffəq oldu. Kərbəla döyüşü zamanı Həbib ibn Müzahir İmam Hüseynin (ə) ordusunun sol cinahına rəhbərlik edirdi. O, döyüşdə böyük şücaət göstərdi və düşmən ordusuna ciddi zərbələr vurdu. Həbib, İmam Hüseynin (ə) yanında son ana qədər döyüşdü və 62 düşmən əsgərini məğlub etdikdən sonra şəhid oldu. Onun şəhadəti İmam Hüseyn (ə) və səhabələri üçün böyük kədər idi. Həbib ibn Müzahir, şiə tarixində böyük hörmətə malikdir və onun fədakarlığı Kərbəla hadisəsinin ən mühüm simvollarından biri hesab olunur. Onun qəhrəmanlığı və sədaqəti, İmam Hüseynin (ə) haqq uğrunda mübarizəsinə olan sarsılmaz inamını göstərir. Hər il Aşura günü onun adı hörmətlə yad edilir.

Şeyx Tusi "Rical" kitabında İmam Əlinin (ə) **460-a yaxın ravi, səhabə və dövlət işçisinin** adını qeyd etmişdir .

Əhli-Beyt hədislərinə əsasən, İmam Əli (ə) və Xanım Fatimənin (s.ə) nikahı **Allahın əmri ilə** baş tutmuşdur. Peyğəmbər (s) bu evliliyin ilahi bir qərar olduğunu bildirmiş və nikah xütbəsini şəxsən oxumuşdur. Hədislərdə qeyd olunur ki, İmam Əlidən (ə) əvvəl bir neçə səhabə Xanım Fatiməyə (s.ə) elçi düşmüşdü. Peyğəmbər (s) onların təklifini qəbul etməmiş və buyurmuşdu: **"Fatimənin (s.ə) evliliyi Allahın əlindədir."** Daha sonra İmam Əli (ə) elçi düşdü və Peyğəmbər (s) bu evliliyi qəbul edərək nikah xütbəsini oxudu. Nikah xütbəsində Peyğəmbər (s) buyurdu: **"Allah mənə Fatiməni (s.ə) Əli (ə) ilə evləndirməyi əmr etdi və o da buna razılıq verdi."** Bu hədislərə əsasən, bu evlilik yalnız dünyəvi bir qərar deyil, eyni zamanda **ilahi bir təqdir** idi. Hədislərdə həmçinin qeyd olunur ki, İmam Əli (ə) və Xanım Fatimənin (s.ə) nikahı **göydə mələklər tərəfindən qeyd edilmişdir**. Peyğəmbər (s) buyurmuşdur: **"Mən səni yer üzündə Fatimə (s.ə) ilə evləndirmədən əvvəl Allah göydə səni onunla evləndirdi."** Bu hədis, bu evliliyin xüsusi bir ilahi qərar olduğunu vurğulayır. Nikahın mehriyyəsi **500 dirhəm** olmuşdur. İmam Əli (ə) zirehini sataraq bu məbləği ödəyib, Peyğəmbər (s) isə həmin pulla Xanım Fatimənin (s.ə) cehizini almışdır. Nikah gecəsində isə Peyğəmbər (s) Mədinə əhalisinə yemək ehsanı vermişdir. Bu evlilik **İslam tarixində ən müqəddəs və nümunəvi ailə quruluşlarından biri** hesab edilir və şiə etiqadına görə, Allahın istəyi ilə baş vermişdir.

.

İmam Əli (ə) və Xanım Fatimənin (s.ə) evliliyi şiə etiqadına və Əhli-Beyt hədislərinə əsasən, Allahın iradəsi ilə baş tutmuş müqəddəs bir izdivacdır. Bu evlilik yalnız iki insanın birləşməsi deyil, həm də İslamın gələcək nəsillərinin formalaşmasına və Əhli-Beytin davamına səbəb olmuşdur. ### **Evliliyin İlahi Təyinatı** Şiə mənbələrinə görə, İmam Əlidən (ə) əvvəl bir neçə səhabə Xanım Fatiməyə (s.ə) elçi düşmüşdü. Lakin Peyğəmbər (s) onların təkliflərini qəbul etməmiş və buyurmuşdu ki, **Fatimənin (s.ə) evliliyi Allahın iradəsi ilə olacaqdır**. Nəhayət, İmam Əli (ə) Peyğəmbərin (s) yanına gələrək Xanım Fatimə (s.ə) ilə evlənmək istədiyini bildirmişdi. Peyğəmbər (s) bu təklifi qəbul etmiş və Xanım Fatimənin (s.ə) razılığını aldıqdan sonra nikah bağlanmışdır. ### **Nikah Xütbəsi** Hədislərə əsasən, Peyğəmbər (s) nikah mərasimində xütbə oxuyaraq buyurmuşdur: *"Allah mənə Fatiməni (s.ə) Əli (ə) ilə evləndirməyi əmr etdi və o da buna razılıq verdi."* Bu sözlər evliliyin yalnız Peyğəmbərin (s) qərarı deyil, Allahın əmri ilə baş verdiyini göstərir. ### **Mehriyyə və Cehiz** Şiə mənbələrində qeyd edilir ki, Xanım Fatimənin (s.ə) mehriyyəsi **500 dirhəm** idi. İmam Əli (ə) mehriyyəni ödəmək üçün **zirehini satmış**, Peyğəmbər (s) isə həmin pulla Xanım Fatimənin (s.ə) cehizini almışdır. Cehiz sadə və təvazökar idi, lakin bu evlilikdə maddi zənginlik deyil, mənəvi dəyərlər ön planda idi. ### **Evliliyin Məqsədi və Əhəmiyyəti** Bu izdivacdan İslam tarixində mühüm rol oynayan övladlar dünyaya gəlmişdir: - **İmam Həsən (ə)** və **İmam Hüseyn (ə)** – İslamın haqq yolunu qoruyan imamlar. - **Xanım Zeynəb (s.ə)** – Kərbəla hadisəsində mühüm rol oynayan fədakar qadın. - **Ümmü Külsüm (s.ə)** – Əhli-Beytin şərəfli üzvlərindən biri. Bu evlilik yalnız ailə qurmaq məqsədi daşımırdı, həm də İslamın gələcək nəsillərinin formalaşmasına və haqqın qorunmasına xidmət edirdi. Şiə etiqadına görə, İmam Əli (ə) və Xanım Fatimə (s.ə) Allahın seçdiyi müqəddəs şəxslərdir və onların evliliyi ilahi hikmətə əsaslanır.

L İmam Cəfər Sadiq (ə) **Mədinə şəhərində, Bəqi qəbiristanlığında** dəfn olunmuşdur. Onun məzarı **atası İmam Məhəmməd Baqirin (ə) və digər Əhli-Beyt imamlarının məzarları kənarında yerləşir**. ### **Mənbə:** 📖 **Şeyx Müfid – "Əl-İrşad"** 📖 **Allame Məclisi – "Biharül-Ənvar"** 📖 **İbn Şəhr Aşub – "Mənaqib Əbi Talib"** Bu mənbələrdə **İmam Sadiq (ə)-ın həyatı, elmi və məzarı haqqında ətraflı məlumat** verilir.

İmam Əliyyən-Nəqi (ə) **Abbasi xəlifəsi Mö᾽təz tərəfindən zəhərlənərək şəhid edilmişdir**. ### **İzah:** 📖 **İmam Əliyyən-Nəqi (ə)** hicrətin **254-cü ilində** Samirra şəhərində şəhadətə yetişmişdir. 📍 **Abbasi xəlifələri Əhli-Beytə (ə) qarşı ciddi təzyiqlər göstərmiş və imamı nəzarət altında saxlamışdır**. 📚 **Xəlifə Mö᾽təz imamı zəhərləyərək şəhid etmişdir və o, öz evində dəfn olunmuşdur**. ### **Mənbə:** 📖 **Şeyx Müfid – "Əl-İrşad"** 📖 **Allame Məclisi – "Biharül-Ənvar"** 📖 **İbn Şəhr Aşub – "Mənaqib Əbi Talib"** İmam Əliyyən-Nəqi (ə) **İslam elmlərinin inkişafında mühüm rol oynamış və şiə məktəbinin möhkəmlənməsinə böyük töhfələr vermişdir**.